Internationale dag tegen racisme en discriminatie

Op 21 maart vindt de internationale dag tegen racisme en discriminatie plaats. Het is namelijk exact 50 jaar geleden dat de Verenigde Naties het eerste internationaal mensenrechtenverdrag opstelde.

Vandaag staan we stil bij hoe het verdrag tot stand kwam, en wat het verdrag voor ons als organisatie betekent.

Wat kunnen wij voor jou betekenen?

Word je weleens benadeeld op basis van je identiteit of geaardheid? Als slachtoffer van discriminatie kan je beroep doen op de antidiscriminatiewet. Deze wet werd op 10 mei 2007 aangepast en beschermd je tegen discriminatie op grond van; leeftijd, seksuele geaardheid, geloof, burgerlijke staat, taal, vermogen, politieke voorkeur, geboorte, fysieke eigenschappen, gezondheidstoestand, syndicale overtuiging en sociale afkomst. Indien je gediscrimineerd wordt, sta je er niet alleen voor. Er zijn verschillende organisaties die jou kunnen helpen. Indien je als holebi of transgender gediscrimineerd wordt, kan je terecht bij Lumi (de vroegere holebifoon), of op de website van çavaria. Hier vind je veel organisaties terug die je kunnen ondersteunen. Ook vind je andere informatie, zoals een brochure die dieper ingaat op de anti-discriminatie wet en hoe deze jou beschermen kan.

Discriminatie en racisme vandaag

Het is een vrij sombere 50ste verjaardag van de feestdag. Ondanks de vele inspanningen en initiatieven die de afgelopen decennia werden ontwikkeld tegen deze vorm van uitsluiten, moeten we vandaag concluderen dat deze strijd nog niet over is.

Cijfers van Unia voor het jaar 2017 (meest recent) in vergelijking met het jaar 2016

Unia is de vereniging die zich binnen België bezighoudt met slachtoffers van discriminatie en racisme. Hun visie en doelstellingen liggen erin preventief te werken om discriminatie te voorkomen, via campagnes en sensibilisering. Maar daarnaast ondersteunen ze ook slachtoffers van discriminatie. Ze streven naar een gelijkwaardige participatie van iedereen in de samenleving.

• Algemeen waren er 17,5% meer meldingen als in 2016
• Discriminatie op het werk nam in 2017 in België met 13,5% toe
• Raciale discriminatie nam toe met 12%
• Dossiers in verband met gezondheid stegen met 52,9%
• Discriminatie op vlak van vermogen steeg met 34,4%

Een volledig statistisch jaarverslag vind je hier terug.

#Stopdiscriminatieophetwerk

Dit jaar wordt discriminatie op de werkvloer door veel organisaties in de verf gezet. Vele groepen en individuen blijven problemen ondervinden op de arbeidsmarkt. We zien dat personen met een migratieachtergrond, handicap, of ouderen vaak moeilijker werk vinden. Ook onze organisatie voelt belang bij het nastreven van gelijkwaardigheid op de werkvloer.

Unia, het Belgisch centrum voor gelijkheid van kansen en racismebestrijding, geeft enkele aanbevelingen naar het beleid toe, om deze personen een duwtje in de rug te geven. Een volledig overzicht van Unia’s aanbevelingen op vlak van werk voor het jaar 2019 vind je hier.

Naast aanbevelingen voor de werkvloer geeft Unia ook aanbevelingen voor gelijke kansen in huisvestiging, onderwijs, politie en justitie, media en internet, toegankelijkheid voor personen met een handicap, toegang tot diensten en gezondheidszorg, wettelijke kaders en mensenrechten, en gelijke kansen met bestrijding van discriminatie. Alle aanbevelingen voor dit jaar vind je eveneens op hun website terug. 

Vanwaar komt de dag tegen de discriminatie?

Om de oorsprong van het verdrag en de feestdag te leren kennen, moeten we terugkeren naar het Zuid-Afrika van de jaren ‘50.  Apartheid en separatisme waren nog volledig aanwezig. De politieke posten binnen het land waren voornamelijk voorbehouden voor blanken, en mensen met een andere huidskleur werden verplicht om in ‘townships’ te wonen, dit waren afgesloten buurten buiten de steden voorbehouden voor de niet-blanke bevolkingsgroep.

Ook de ‘pasjeswetten’ werden ingevoerd. Deze wetten golden enkel voor de niet-blanke Zuid-Afrikaan en beperkte hun vrijheden. Ze werden verplicht om hun identiteitsgegevens, arbeidstoestand, adres en andere details over hun persoonlijke geschiedenis op zak te hebben. Deze werden gebruikt om hun te controleren, toegang te ontzeggen of kon zelfs als middel tot chantage gebruikt worden door de werkgever.

Op 21 maart 1960 besloten meer dan 10.000 mensen op straat te komen om deze grootschalige raciale segregatie aan te kaarten. Dit gebeurde in Sharpeville, een township aan de rand van de twee Zuid-Afrikaanse steden ‘Vereeniging’ en ‘Vanderbijlpark’.

Deze mensen verzamelden hier zonder zogenaamde ‘pasjes’, uit vreedzaam protest naar de politie en het beleid toe. Ondanks een relatief vredevol protest, keerde de politie zich tegen de ongewapende burgers. 130 politieversterkingen werden ingeroepen, samen met 4 militaire tanks. De politie was gewapend met meerdere vuurwapend, ‘Sten’ machinepistolen, en ‘Lee Enfield’ geweren, traangas en knuppels.

69 demonstranten werden gedood, waaronder 10 kinderen en 8 vrouwen. 180 waren zwaar gewond, waarvan meerdere verlamd door geweerschoten in de rug te krijgen bij poging tot vluchten. Ook hier waren 39 vrouwen en 19 kinderen slachtoffer. De amper voorbereide politieagenten veroorzaakten één van de grootste bloedbaden uit de Zuid-Afrikaanse geschiedenis. Dit was een directe aanleiding voor de toenmalige VN om 21 maart uit te roepen tot internationale dag tegen racisme en discriminatie.

Het zou pas 30 jaar later zijn, in 1990, dat de regels en wetten die de apartheid in stand hielden werden afgeschaft. Om vervolgens in 1994 de eerste zwarte president te verkiezen, namelijk Nelson Mandela.

Meer info

Meer informatie over de anti-discriminatiewet kan je terecht op de website van Unia. Voor een overzicht van alle wetten die in ons land gelden en te maken hebben met discriminatie, kan je terecht op de site van de Federale overheid.